ساعت فلش

اول شهريورماه سالروز تولد ابوعلي حسين بن عبدالله بن سينا معروف به ابن سينا پزشك، فيلسوف و دانشمند بزرگ ايراني است.

پدرش از مردم بلخ و مادرش ستاره از اهل افشنه نزديك بخارا بود. او در سال ٣٧٠ هجري قمري در افشنه يا خورمشين متولد شد و در بخارا به كسب علم پرداخت. ادبيات، قرآن، فقه و حساب را نزد پدر آموخت و سپس نزد ابوعبدالله ناتلي منطق، هندسه و نجوم را فرا گرفت، از آن پس به تعقيب علوم طبيعي، مابعدالطبيعه و طب پرداخت.

ابن سينا پس از معالجه نوح بن منصور پادشاه ساماني به دربار نوح راه يافت و در سن بيست و يك سالگي شروع به تاليف كتب مختلف نمود و پس از چندي در سراسر ايران شهرت بسزائي يافت.

او را به واقع بايد از نوابغ روزگار دانست. ابن سينا عمر خود را در راه كسب علم و دانش و تاليف كتب مختلف صرف كرد و آني از كار علمي فراغت نيافت.

تعداد تاليفات او تا يكصد و بيست كتاب  گفته شده كه اغلب آنها به زبان عربي است و از آن جمله كتاب شفا در فلسفه و حكمت، قانون در طب و اشارات شهرت جهاني دارد. معروف‌ترين اثر وي به زبان فارسي، دانشنامه علائي است و بسياري از نوشته‌هاي ابن‌سينا به زبانهاي ديگر ترجمه شده است.

وي در سال ٣٧٠ هجري قمري در دهي به نام خورميثن در نزديكي بخارا چشم به جهان گشود.

شركت در جلسات بحث اسماعيليان از دوران كودكي، به واسطه پدر كه از پيروان آنها بود، بوعلي را خيلي زود با مباحث و دانش‌هاي مختلف زمان خود آشنا ساخت.

استعداد وي در فراگيري علوم، پدر را بر آن داشت تا به توصيه يكي از استادان وي، بوعلي را به جز تعليم و دانش‌اندوزي به كار ديگري مشغول نكند و چنين شد كه وي به دليل نبوغ خود در ابتداي جواني در علوم مختلف زمان خود از جمله طب مهارت يافت.

تا آنجا كه پادشاه بخارا، نوح بن منصور (حكومت از ٣٨٧ تا ٣٦٦ هجري قمري) به علت بيماري، وي را به نزد خود خواند و ابن سينا از اين راه به كتابخانه عظيم دربار ساماني دست يافت.

بوعلي سينا در شرح حالي كه خود نگاشته است درباره منابع آن كتابخانه خود مي‌گويد: هر چه از آنها را كه بدان نياز داشتم، خواستم و كتاب‌هايي يافتم كه نام آنها به بسياري از مردم نرسيده بود و من هم پيش از آن نديده بودم و پس از آن هم نديدم.

پس اين كتاب‌ها را خواندم و از آنها سود برداشتم و اندازه هر مردي را در دانش دريافتم و چون به سن هجده سالگي رسيدم، از همه اين دانش‌ها فارغ آمدم.

به اين ترتيب بوعلي سينا در علوم مختلف از جمله حكمت، منطق و رياضيات كه خود شامل عدد، هندسه، نجوم و موسيقي است، تسلط يافت.

وي با وجود پرداختن به كار سياست در دربار منصور، پادشاه ساماني و دستيابي مقام وزارت ابوطاهر شمس الدوله ديلمي و نيز درگير شدن با مشكلات ناشي از كشمكش امرا كه سفرهاي متعدد و حبس چند ماهه وي توسط تاج الملك، حاكم همدان، را به دنبال داشت، بيش از صدها جلد كتاب و تعداد بسياري رساله نگاشته كه هر يك با توجه به زمان و احوال او به رشته تحرير در آمده است.

بوعلي‌سينا وقتي در دربار امير بود و آسايش كافي داشت و دسترسي‌اش به كتب ميسر بود، به نوشتن كتاب قانون در پزشكي، يا دائره‌المعارف بزرگ فلسفي خود كتاب شفا مشغول ميشد. اما در هنگام سفر فقط يادداشت‌ها و رساله‌هاي كوچك مي‌نگاشت، در زندان به نظم اشعار مي‌پرداخت و يا تاملات ديني را با اسلوبي كه خالي از جمال نباشد، مقيد مي‌كرد.

از ميان تاليفات ابن سينا، شفا در فلسفه و قانون در پزشكي شهرتي جهاني يافته است.

كتاب شفا در هجده جلد در بخش‌هاي علوم و فلسفه، يعني منطق، رياضي، طبيعيات و الهيات نوشته شده است.

منطق شفا امروز نيز همچنان به عنوان يكي از معتبرترين كتب منطق اسلامي مطرح است و طبيعيات و الاهيات آن هنوز مورد توجه علاقمندان است.

كتاب قانون نيز كه تا قرن‌ها از مهمترين كتب پزشكي به شمار مي‌رفت، شامل مطالبي درباره قوانين كلي طب، داروهاي تركيبي و غير تركيبي و امراض مختلف است.

اين كتاب در قرن دوازدهم ميلادي همراه با آغاز نهضت ترجمه به زبان‌هاي لاتين ترجمه شد و تا امروز به زبان‌هاي انگليسي، فرانسه و آلماني نيز برگردانده شده است.

قانون كه مجموعه مدوني از كل دانش طبي باستاني و اسلامي است به عنوان متن درسي پزشكي در دانشگاه‌هاي اروپايي مورد استفاده قرار مي‌گرفت و تا سال ١٦٥٠ ميلادي در كنار آثار جالينوس و موندينو در دانشگاه‌هاي لوون و مون پليه تدريس ميشد.

ابن سينا به واسطه عقل منطقي و نظام يافته‌اش كه حتي در طب نيز تلاش داشت مداوا را تا سرحد امكان تابع قواعد رياضي سازد، تسلط بر فلسفه را كمال براي يك دانشمند مي‌دانست.

تاثير آراي فلسفي ابن سينا، همچون آموزه‌هاي طبي او، به جز در قلمرو اسلامي، در اروپا نيز امري قطعي است.

وي سال‌هاي آخر عمر خود را در اصفهان در حمايت علاءالدوله كاكويه گذرانيد و در سفري كه همراه او  به همدان مي‌رفت بيمار شد و به سال ٤٢٨ درگذشت. آرامگاه وي هم در شهر همدان قرار دارد.

ابوعلي سينا زماني كه تنها ٥٨ سال سن داشت، در حالي رخت از جهان بربست كه با اداي دين خود به دانش بشري، نامي به صلابت تمدن ايراني از خود به جاي گذاشت