ساعت فلش

در گرمازدگي، دماي بدن از حد طبيعي بالاتر مي رود و عروق سطحي پوست منبسط مي شود، تعرق افزايش يافته و در تنظيم و كنترل دماي بدن اختلال ايجاد مي شود. در واقع گرمازدگي يعني بيماري ناشي از قرار گرفتن طولاني مدت در معرض حرارت و گرماي زياد، نخوردن مايعات به حد كافي، خوب كار نكردن مكانيسم هاي تنظيم حرارت در مغز. اين حالت مي تواند در هر سني رخ دهد اما كودكان و سالمندان بيشتر در معرض خطر قرار دارند.

اگر آب و هواي محيط گرم و مرطوب باشد تعرق كند شده و بدن به آساني خنك نمي شود. در اين شرايط مقدار زيادي از آب و نمك بدن از دست مي رود و غلظت خون افزايش يافته و جريان خون كند مي شود در نتيجه در عملكرد ارگان هاي بدن اختلال ايجاد مي شود. بنا به گفته متخصصان، در حالي كه ۶۰ درصد وزن بدن را آب تشكيل مي دهد حداقل با نوشيدن ۴ ليوان آب در روز نياز بدن برطرف مي شود. در حالي كه، بدن انسان به طور عادي، داراي يك مكانيسم تنظيمي گرمايي است و برهم خوردن تعادل در اين مكانيسم به نحوي كه درجه حرارت بدن به طور غيرعادي بالا رود شخص را دچار گرمازدگي مي كند.

از طرفي بالا رفتن دماي هوا موجب افزايش تبخير آب بدن مي شود و همراه با آن، الكتروليت هاي سديم و پتاسيم كه جزو مواد ضروري بدن هستند نيز از بدن خارج مي شوند.حال اگر به هر دليلي فرد يك درصد از آب بدن را از دست دهد تنها احساس تشنگي به انسان دست مي دهد، اگر دو درصد از آب بدن از بين برود علاوه بر تشنگي، آشفتگي و كم اشتهايي عارض مي شود.

با از دست دادن ۳ درصد از آب بدن فرد دچار ضعف و بي حالي و افزايش غلظت خون مي شود. حال اگر ۴ درصد آب بدن از دست برود تهوع، ضعف عضلاني و با از دست دادن ۵ درصد آب بدن عدم تمركز فكري، ۶ درصد اختلال در كنترل درجه حرارت بدن پيش مي آيد و كاهش ۷ درصدي آب بدن و بيش از آن موجب تنگي نفس و گرفتگي عضلات و افت گردش خون و نارسايي كليوي مي شود.

اما بنا به گفته رئيس اورژانس كشور ۹۸ درصد موارد گرمازدگي با مصرف مايعات و رفتن به جاي خنك برطرف مي شود. علاوه بر اين با گرم شدن هوا، اختلالات دستگاه گوارش ازجمله تهوع و استفراغ افزايش پيدا مي كند. اگر اين ناراحتي ها همراه با تب، دل درد و خون در مدفوع باشد حتما بايد به پزشك مراجعه شود.هم چنين رئيس جامعه متخصصان داخلي نيز معتقد است: با شروع ايام گرم، افراد زيادي به گرمازدگي مبتلا مي شوند و اين افراد بايد بلافاصله با نوشيدن مايعات كم نمك و آب ميوه، آب از دست رفته بدن خود را جبران كنند. افرادي كه در ساعت هاي گرم در زير آفتاب كار مي كنند بايد از لباس سفيد و كلاه آفتاب گير استفاده كنند چون اين افراد زياد عرق مي كنند بهتر است مايعات زياد استفاده كنند.

در همين راستا دكتر رويا كليشادي، استاد دانشگاه علوم پزشكي اصفهان در گفت وگو با خراسان اظهار داشت: وقتي حرارت بدن بيش از حد معمول افزايش پيدا كند فعاليت هاي بدن مختل مي شود. معمولا در ۴۲ درجه سانتي گراد حالت گرمازدگي پيش مي آيد اما بعضي از اشخاص بسته به شرايط در ۴۰ درجه سانتي گراد هم دچار گرمازدگي مي شوند. نوزادان، شيرخواران، خردسالان و سالمندان بيشتر از ساير افراد در معرض خطر گرمازدگي قرار دارند لذا بايستي مراقبت هاي لازم از آن ها به عمل آيد.اين متخصص اطفال ادامه داد: در گرمازدگي، بدن دچار كم آبي مي شود و در حالت شديد گرمازدگي حالت شوك ايجاد مي شود.

وقتي انسان دچار گرمازدگي مي شود بدن به شكل تعريق با اين افزايش دما مقابله مي كند اما وقتي نتواند با ميزان بالاي حرارت مقابله كند بدن دچار كم آبي مي شود و اولين اثر آن هم نرسيدن آب كافي به كليه هاست. در اين حالت فرد بي حال و دچار سردردهاي شديد مي شود در صورتي كه گرمازدگي خيلي شديد باشد گرفتگي عضلات و اختلال هوشياري و سنكوب در فرد ايجاد مي شود.وي با اشاره به اين كه گرمازدگي را مي توان به سرعت درمان كرد گفت: در مواقعي كه هوا خيلي گرم است افراد در سنين پايين و سن بالا نبايد از منزل خارج شوند. بايد افراد حتي الامكان در معرض تهويه هوا باشند، از پوشاك مناسب استفاده كنند، آب و مايعات به ميزان كافي بنوشند.

وي اضافه كرد: در صورت عدم درمان گرمازدگي ممكن است شخص جان خود را از دست بدهد. براي مقابله با گرمازدگي بايد به سرعت از منبع حرارتي دور شد و مايعات كافي به اندازه مصرف كرد. مصرف مايعات خنك كه حرارت آن از درجه حرارت بدن مقداري پايين تر باشد مي تواند به سرعت دماي بدن فرد را پايين بياورد و فرد را نجات دهد.

در مواردي كه گرمازدگي شديد است استفاده از دوش آب سرد موثر است اما در مواردي كه گرمازدگي شديد نيست توصيه مي شود حرارت بدن را به تدريج پايين بياورند. استفاده از خاكشير و شربت آلبالو براي مقابله با گرمازدگي موثر است، اما نبايد از آب ميوه هاي شيرين زياد استفاده كرد چون بيشتر موجب عطش فرد مي شود.

منبع : روزنامه خراسان